ความรับผิดทางกฎหมายเกี่ยวกับการหลอกลวงให้ทำธุรกรรมทางออนไลน์

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) รูปแบบการหลอกลวงให้ทำธุรกรรมทางออนไลน์ 2) ความรับผิดทางกฎหมายเกี่ยวกับการหลอกลวงให้ทำธุรกรรมทางออนไลน์ 3) ข้อเสนแนะในการจัดการปัญหาการหลอกลวงให้ทำธุรกรรมทางออนไลน์ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการศึกษาเอกสารค้นคว้าข้อมูลจากหนังสือ ตำรา บทความวิชาการ งานวิจัยและเอกสาร โดยนำข้อมูลมาวิเคราะห์สังเคราะห์ และใช้วิธีเรียบเรียงแบบพรรณนาความเพื่อให้ทราบถึง ความรับผิดทางกฎหมายเกี่ยวกับการหลอกลวงให้ทำธุรกรรมทางออนไลน์ ผลการศึกษาพบว่า 1) การหลอกลวงให้ทำธุรกรรมทางออนไลน์แบ่งได้เป็น 2 กรณี คือ (1) ผู้ถูกหลอกลวงเป็นผู้กระทำการทางธุรกรรมทางการเงินด้วยตนเอง (2) ผู้ถูกหลอกลวงโหลดแอปพลิเคชั่นและถูกเข้าควบคุมโทรศัพท์ ซึ่งก่อให้เกิดผลความรับผิดในทางกฎหมายที่แตกต่างกัน 2) กฎหมายเกี่ยวกับความรับผิดของบุคคลจากการหลอกลวงให้ทำธุรกรรมทางออนไลน์ ในทางอาญาผู้กระทำผิดมีความผิดฐานฉ้อโกงตามประมวลกฎหมายอาญา การนำเข้าข้อมูลอันเป็นเท็จตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ ส่วนผู้สนับสนุนย่อมมีความผิดตามพระราชกำหนดมาตรการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยี พ.ศ. 2566 ส่วนความรับผิดทางแพ่งหากเป็นในกรณีที่ผู้เสียหายเป็นผู้ทำธุรกรรมทางการเงินด้วยตนเองแล้วถือว่าผู้เสียหายได้มีส่วนก่อให้เกิดความเสียหายด้วย แต่หากโทรศัพท์ถูกควบคุมจากบุคคลภายนอกแล้วผู้เสียหายไม่ได้มีส่วนก่อให้เกิดความเสียหาย สถาบันการเงินเจ้าของบัญชีเงินฝากจึงต้องชดใช้เงินเต็มจำนวน 3) ข้อเสนอแนะในเชิงนโยบายให้สถาบันการเงินผู้เป็นเจ้าของบัญชีเงินฝากสร้างระบบป้องกันการทำธุรกรรมทางการเงินให้จำกัดเฉพาะเจ้าของบัญชีเงินฝาก ส่วนข้อเสนอแนะ ในเชิงกฎหมายควรมีกฎหมายเฉพาะเกี่ยวกับการหลอกลวงให้ทำธุรกรรมทางออนไลน์โดยมีขอบเขตความรับผิด ทั้งในทางแพ่งและทางอาญา